Ο γλυκάνισος (pimbinella anisum) ανήκει στην οικογένεια Umbelliferae. Η σπορά του γίνεται σε ξηρό, θερμό και ελαφρύ χώμα στις αρχές του Απρίλη. Ανθίζει τον Ιούλιο, ωριμάζει τον φθινόπωρο, οπότε γίνεται και η συγκομιδή του. Γίνεται παραλαβή του σπόρου και αυτοί αφήνονται να ξηραθούν σε ημισκιά. Ο σπόρος του Ισπανικού γλυκάνισου έχει το μεγαλύτερο μέγεθος και χρησιμοποιείται κυρίως στην φαρμακευτική. Οι σπόροι του Ρωσικού και Γερμανικού γλυκάνισου έχουν μικρότερο μέγεθος και είναι πιο σκουρόχρωμοι και χρησιμοποιούνται κυρίως για την παραλαβή του ελαίου του.
Συλλογή γλυκάνισου
Τα πράσινα μέρη συλλέγονται πριν την άνθηση η οποία γίνεται Ιούλιο-Αύγουστο, ενώ οι σπόροι αργότερα, αφού δέσουν και αρχίσουν να μαυρίζουν.
Περιγραφή γλυκάνισου
Ετήσιο καλλιεργούμενο φυτό με καταγωγή από τις χώρες της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Έχει βλαστό όρθιο ύψους 50-80 εκ. με κατώτερα φύλλα απλά, τα μεσαία τρισχιδή και τα ανώτερα τρίβολα ή τρισχιδή με τμήματα γραμμοειδή. Άνθη λευκά ή λευκο-κιτρινωπά σε χαλαρό σκιάδιο με 6-12 ακτίνες. Καρποί ωοειδείς ή επιμήκεις 3-5 χιλ., τριχωτοί, έντονα αρωματικοί.Υπάρχουν 4 ποικιλίες, με καλύτερη τηνισπανική λόγω του δυνατού αρώματός της. Ο γλυκάνισος δεν έχει καμιά σχέση με το “αστεροειδές άνισον” που είναι θάμνος καλλιεργούμενος στην Ιαπωνία – Κίνα και έχει αιθέριο έλαιο με την ίδια περίπου σύσταση.
Ιστορικά στοιχεία
Ο γλυκάνισος ήταν γνωστός από την αρχαιότητα, οι δε Αιγύπτιοι τον χρησιμοποιούσαν, μαζί με το κύμινο και τη ματζουράνα, για τη μουμιοποίηση των νεκρών. Από εκείνα τα μακρινά χρόνια άρχισε να χρησιμοποιείται στην ιατρική αλλά και σε μαγικές πρακτικές. Επίσης, από την αρχαιότατη εποχή χρησιμοποιούσαν το γλυκάνισο για τον αρωματισμό διάφορων γλυκισμάτων και άρτων. Στα Βυζαντινά χρόνια χρησιμοποιούσαν σπόρους γλυκάνισου για να φτιάχνουν τον “ανισίτη οίνο”. Πίστευαν ότι “δυσουρίαν παύει και σπλάγχνα ωφελεί”
Θεραπευτικές ιδιότητες γλυκάνισου
Το κυριότερο συστατικό του αιθέριου ελαίου το οποίο εξάγεται από τα σπέρματα είναι η ανηθόλη. Σήμερα το αιθέριο έλαιο του γλυκάνισου θεωρείται διουρητικό, χωνευτικό, αποχρεμπτικό, σπασμολυτικό, γαλακτογόνο, τονωτικό και ισχυρό αντιφυσητικό. Απαιτείται προσοχή στη δοσολογία. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τον γλυκάνισο αφροδισιακό («συνουσίαν παρορμά» σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη -3,56) και πίστευαν ότι διατηρεί τη νεανικότητα και διώχνει τα κακά όνειρα όταν τοποθετηθεί κάτω από το μαξιλάρι τη νύχτα. Επίσης πίστευαν ότι για να είναι άνετο το ταξίδι, εκείνοι που ταξίδευαν σε μεγάλες αποστάσεις έπρεπε να πίνουν ποτά με γλυκάνισο. Ο Ιπποκράτης πίστευε ότι ο γλυκάνισος σταματούσε το φτάρνισμα και το χρησιμοποιούσε για τη δυσοσμία των γεννητικών οργάνων κ.α. Ο Διοσκουρίδης το συνιστούσε ως διουρητικό και εφιδρωτικό αλλά και ως φάρμακο εναντίον των πονοκεφάλων. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι οι γυναίκες που επρόκειτο να γεννήσουν, όταν μύριζαν γλυκάνισο είχαν εύκολο τοκετό.
Εναλλακτικές Θεραπείες
- Τονώνει τις λειτουργίες ζωτικών οργάνων (ήπαρ, καρδιά, πνεύμονες, εγκέφαλος).
- Βοηθά στη χώνεψη στην μείωση της βουλιμίας, στις στομαχικές διαταραχές και είναι ήπιο καθαρτικό.
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό και απομακρύνει τις περιττές βλέννες.